Het Platform vmbo Dienstverlening & Producten (D&P) heeft scholen opgeroepen om realistische contextrijke praktische D&P-opdrachten waar zij trots op zijn te delen. De opruimactie, die D&P-leerlingen van OBC Huissen op 13 december organiseerden, is gekozen als Best Practice D&P!
Stel: De wethouder van de gemeente Lingewaard met duurzaamheid en milieu in portefeuille geeft je de opdracht om in de gemeente een opruimactie van zwerfafval te coördineren, uit te voeren en naderhand te evalueren. En je bevindingen, misschien zelfs oplossingen en aanbevelingen, te presenteren. Derdejaars GTL-leerlingen van OBC Huissen weten hoe je zoiets aanpakt.
Even terug in de tijd: OBC Huissen begon in schooljaar 2016-2017 met het project duurzaamheid. Eerst binnenschools, met het scheiden van afval. Het schooljaar daarop zocht men contact met de gemeente Lingewaard, die duurzaamheid hoog in het vaandel heeft en daarin optrekt met IVN, het Instituut voor Natuureducatie en Duurzaamheid. Dat resulteerde in de opruimactie, die jaarlijks georganiseerd wordt door derdejaarsleerlingen van de G/TL en die, – zo vertelt D&P-docent Thomas van Embden-, tijdens de afgelopen jaren steeds verder geëvolueerd is. Aanvankelijk deden de leerlingen dat samen met een onderbouwklas, later met basisschoolleerlingen van groep 7 en 8.
Prikstokken & vuilniszakken
Zes groepjes van 10 leerlingen uit drie GTL-klassen vormen ieder een organisatieteam, dat verder is onderverdeeld in drie subgroepen. Dit jaar wandelden er dus 18 groepjes door Huissen, rekent Thomas voor. IVN verzorgt workshops over duurzaamheid en zwerfafval, waarin ook de Ocean Cleanup-actie aan bod komt. “We hebben een jaar gewerkt met de Litterati-app, waarbij je bij het opruimen foto’s maakt van verpakkingen die je het meest tegenkomt en de producenten daarvan tagt. Vanwege de kosten voor leerlingen en het beslag op hun databundel zijn we overgestapt op turflijsten, waarin per categorie bijgehouden wordt wat voor soort afval er gevonden wordt.”
De kickoff op 1 november luidt de aanloop naar de opruimactie in, met de opdracht van de wethouder op film en IVN-medewerkers op school. Vanaf dan zijn leerlingen twee van de zes praktijkuren bezig met theorie en individuele opdrachten, zodat ze vooraf een draaiboek leren maken of een mail kunnen opstellen. Deze voor het examen benodigde kennis passen ze toe in de opruimactie: leerlingen zijn verantwoordelijk voor de hele organisatie, van het opstellen van het draaiboek tot de afspraken met basisschoolleerkrachten, het uitstippelen van de route en het regelen dat de prikstokken, vuilniszakken en handschoenen op tijd klaarliggen. Door presentatie en uitleg aan basisschoolleerlingen krijgen ze het zelf nóg beter in de vingers. Slimme vondst: een van de opdrachten van de leerlingen is de regionale media uitnodigen bij de actie.
Blikkenvanger
Leerlingen vinden het heerlijk om buiten de school praktisch bezig te zijn. Een week na de actie ontvangen de wethouder en burgemeester een evaluatie, met een terugkoppeling van de resultaten en aanbevelingen. Tijdens de stage mogen een paar leerlingen eventuele aanbevelingen, zoals bijvoorbeeld een blikkenvanger plaatsen, uitvoeren. “Wat goed werkt in het project is dat leerlingen in een levensechte situatie veel vrijheid en verantwoordelijkheid ervaren,” zegt Thomas. “Dat stimuleert eigen initiatief, bijvoorbeeld voor sponsoring door supermarkten, voor water en appels onderweg, of een prijs uitloven voor de vinder van het meest bijzondere stuk afval. De theoriezaken sjoel ik er op het juiste moment in. Ik regel op de achtergrond alvast een aantal cruciale zaken, maar ik ben ook bereid om het hier en daar ietsje in de soep te laten lopen. Als het fout loopt doordat leerlingen iets niet goed geregeld hebben, leer je daar heel veel van, omdat je stress ervaart en dan vervolgens oplossingen moet gaan bedenken. Natuurlijk sta ik er dan naast, bevraag ze en denk mee.
